Als elke minuut telt voor de patiënt en je samen zorg verleent, wil je medische beelden direct met elkaar kunnen delen. Daarom zijn CWZ en Radboudumc erg blij met de nieuwe XDS-verbinding. Beelden als CT-scans zijn nu direct te zien voor collega’s in het andere ziekenhuis. DVD’s komen er niet meer aan te pas. ‘Nu winnen we kostbare tijd’, vertellen de neurologen Wim Mulleners (CWZ) en Ewoud van Dijk (Radboudumc).
Netwerkgeneeskunde
De ingebruikname van XDS is een bijzonder moment. De beveiligde verbinding maakt het voor het eerst mogelijk dat de twee verschillende elektronische patiëntendossiers (EPD’s) en beeldopslagsystemen van de Nijmeegse ziekenhuizen met elkaar communiceren. Ewoud van Dijk: ‘Artsen in beide ziekenhuizen werken binnen allerlei specialismen nauw met elkaar samen. Een voorwaarde voor netwerkgeneeskunde is een snelle, goede en veilige informatieoverdracht.’ ‘Dit is dan ook een belangrijke mijlpaal’, vult Wim Mulleners aan.
Grote spoed
Een van de eerste groepen patiënten voor wie XDS wordt ingezet, zijn mensen met een beroerte. In 80% van de gevallen gaat het dan om een herseninfarct, waarbij een stolsel een bloedvat verstopt. Bij 20% is sprake van een hersenbloeding door een kapot lekkend bloedvat. Wim: ‘In beide situaties is er sprake van grote spoed en tijdsdruk. Dat is de reden waarom de neurologen de primeur hebben met XDS. Ook bij traumatisch hersenletsel kan de XDS-verbinding van toegevoegde waarde zijn. Nu kunnen neurologen en neurochirurgen in beide ziekenhuizen snel de beelden bekijken.’
Herseninfarct
Jaarlijks komen er op de spoedeisende hulp van CWZ ongeveer 500 mensen met een herseninfarct en in het Radboudumc zo’n 300. Na een kort gesprek, neurologisch onderzoek en een CT-scan krijgen de meeste mensen die zich binnen 4,5 uur na aanvang van de klachten hebben gemeld, direct een infuus met medicijnen om het stolsel op te lossen. Een kleine groep met ernstige uitval, 5 tot 10%, komt in aanmerking voor een aanvullende endovasculaire behandeling. Dit is een soort dotterbehandeling van de hersenslagader. Deze gebeurt sinds 2011 in het Radboudumc, eerst in studieverband en daarna als reguliere zorg. Ook een deel van de patiënten die binnenkomen tussen de 4,5 en 24 uur na het ontstaan van klachten, komt voor deze spoedbehandeling in aanmerking.
Ronkende ambulance
Afgelopen jaren zijn goede samenwerkingsafspraken gemaakt tussen de ziekenhuizen, huisartsen en de ambulancediensten. Patiënten met een herseninfarct kunnen in beide ziekenhuizen terecht voor goede zorg. Alleen mensen die voor de endovasculaire behandeling in aanmerking komen, gaan in vliegende vaart per ambulance van CWZ naar het Radboudumc, waar een angioteam klaarstaat om te behandelen. Wim: ‘Hoe sneller dat gebeurt, hoe beter. Onze collega’s daar moeten dus zo vlug mogelijk onze CT-beelden hebben. En hier zat precies het probleem. Want die beelden moesten we eerst branden op een DVD en de ronkende ambulance met de patiënt moest hierop wachten.’
Uitkomst
Vanaf deze maand gaat het anders. Zodra de patiënt of zijn familie in CWZ toestemming hebben gegeven voor het delen van de beelden, zijn ze direct beschikbaar in het Radboudumc. De CWZ-neuroloog belt direct zijn collega: ‘Ik zie dit op de scan, denk dat het een indicatie is voor een endovasculaire behandeling, kijk even mee’. Ewoud: ‘Ons team - een neuroloog, interventieradioloog of neurochirurg - komt dan onmiddellijk in actie. We openen de beelden uit CWZ in onze eigen systemen en maken een inschatting. Hoe ziet het verstopte bloedvat eruit? En hoeveel hersenweefsel is al beschadigd? Als we samen de ingreep zinvol vinden, gaat de patiënt per ambulance naar het Radboudumc. De transporttijd is ongeveer de tijd die we nodig hebben om onze angiokamer in gereedheid te brengen. Als de patiënt bij ons op de spoedeisende hulp was binnengekomen, hadden we die tijd ook nodig gehad. Door XDS kunnen we blijvend gebruik maken van de expertise en faciliteiten die in beide ziekenhuizen aanwezig zijn én zijn we optimaal voorbereid als een patiënt overkomt.’
Niet-acuut
Het accent ligt bij de ingebruikname van XDS op spoed, maar gebruik in niet-acute situaties staat ook op de planning. Wim: ‘Stel, ik verwijs een patiënt. Dat telefoontje is zo gedaan, maar er gaan dagen overheen voordat de beelden bij mijn collega liggen. Straks is dat met één druk op de knop gebeurd.’ Ewoud: ‘Een groot voordeel is ook dat de neurologen in CWZ dankzij XDS kunnen zien welke beelden tijdens de ingreep in het Radboudumc zijn gemaakt als hun patiënten terugkomen naar CWZ. XDS gaat bijdragen aan multidisciplinaire overleggen over patiënten die in beide ziekenhuizen worden behandeld.’
No brainer
De ambitie is dat ook andere specialismen en ziekenhuizen XDS gaan gebruiken. Het Radboudumc is als regionaal initiatiefnemer al jaren bezig met de voorbereidingen, waarbij CWZ vanaf het begin betrokken is. Inmiddels zijn ook alle andere ziekenhuizen uit de regio bij het initiatief aangesloten. Straks werkt het niet alleen voor het uitwisselen van beelden, maar ook voor correspondentie, rapporten, uitslagen enzovoort. De voordelen voor patiënten en zorgverleners zijn groot. Wat te denken van patiënten die een behandeling krijgen op twee locaties? Van patiënten die voor een operatie naar het ene ziekenhuis gaan en vervolgzorg krijgen in het andere ziekenhuis? Ewoud: ‘XDS is een echte no brainer. Voor goede transmurale samenwerking is gemakkelijk en veilig delen van patiëntendata een voorwaarde. Dit moeten we met de hele regio zo gaan doen.’ Mulleners vult aan: ‘Het is een geweldige stap voorwaarts die goed is voor onze patiënten en bovendien zorgt voor veel gebruiksgemak.’
CWZ-ambitie
De innovatie XDS-beelduitwisseling past bij de CWZ-ambitie om waardevolle zorg te bieden: de beste zorg voor de patiënt, die we bovendien slim organiseren en waarbij we bewust omgaan met de middelen.