Als de noodzaak van een integrale ketenaanpak ergens zichtbaar is, dan is het in de zorg voor mensen met COVID. Een jaar geleden zochten de ketenpartners elkaar op en gingen samen het nog onbekende pad van COVID-zorg op. Inmiddels kennen de samenwerkingspartners elkaar goed en staat er een geoliede machine.
‘Geen enkele zorgorganisatie staat op zichzelf en zeker niet bij de opvang van COVID-patiënten’, zegt manager Monique Royen van CWZ. ‘Als ziekenhuis weten we dat iemand maar kort bij ons verblijft en een flink stuk van de zorg voor en na een opname plaatsvindt. We zijn met alle zorgpartners onderdeel van dezelfde keten. Een keten die zo sterk is als de zwakste schakel. Met zijn allen zorgen we ervoor dat alle schakels zo sterk mogelijk zijn en goed op elkaar ingrijpen. Als je weet wat de mogelijkheden van je partners zijn, dan kun je daarop acteren.’
Was tijdens de eerste COVID-golf nog alles nieuw en onbekend, inmiddels kennen de zorgpartners elkaar goed en weten ze elkaar gemakkelijk te vinden. ‘Elke week hebben we overleg’, zegt Monique Royen. ‘Dan bespreken we de actuele situatie, maar ook de langere termijn. Zo hebben we samen het regionale pandemieplan opgesteld met acties voor als het zwarte scenario zich voordoet. Daarin hebben we het niet alleen over IC’s die vol liggen, maar ook over uitbraken in verpleeghuizen waardoor zij geen mensen kunnen opnemen. Of een heel thuiszorgteam dat besmet raakt. Het plan is goed doordacht en zit logistiek goed in elkaar, zodat een dergelijk noodscenario ons niet overvalt. Intussen hebben ook andere regio’s interesse getoond in ons plan.’
Ketenzorgoverleg regio Nijmegen
Het regionale COVID-overleg bestaat uit de drie Nijmeegse ziekenhuizen CWZ, Radboudumc en Sint Maartenskliniek waarbij CWZ het voorzitterschap heeft. ZZG zorggroep vertegenwoordigt de hele VVT-sector in deze regio. Verder zijn de huisartsen via NEO Huisartsenzorg, de GHOR namens de veiligheidsregio Gelderland-Zuid en de regionale ambulancevoorziening (RAV). Het ketenzorgoverleg staat in verbinding met de overleggen in het ROAZ Acute Zorgregio Oost.
Guido Adriaansens - NEO samenwerkende huisartsen
‘Een pandemie is een crisissituatie met een andere dynamiek dan de reguliere gang van zaken. In tijden van crisis kan er de neiging zijn om druk bezig te zijn met de drukte en stress in de eigen organisatie en het geheel uit het oog te verliezen. Maar juist in crisistijd is een perfecte afstemming van zorgorganisaties nodig om continuïteit van goede zorg te kunnen borgen. Kennis nemen van elkaars knelpunten en de wil om elkaar te helpen om deze op te lossen kenmerkt het ketenzorgoverleg. Werken aan een gedeeld belang, namelijk de patiëntenzorg, is in dit overleg geen loze kreet, maar wordt keer op keer concreet uitgewerkt.
Ondanks de drukte hebben huisartsen hun patiënten goed kunnen verwijzen naar de ziekenhuizen en verpleeghuizen. De coronateams wijkverpleging hebben samen met de huisartsen en mantelzorgers veel patiënten thuis kunnen begeleiden. Consultatie van de 2e lijn onder meer via de Geriafoon heeft meegewerkt aan juiste zorg op de juiste plek, met name voor kwetsbare patiënten.
De samenwerking werkt goed in de regio Nijmegen, want deze heeft een lange historie en de lijntjes zijn kort. Goede bekendheid met elkaar, van elkaar op aan kunnen, iets voor elkaar over hebben zijn belangrijke ingrediënten. En de drive om er samen gemotiveerd, oplossingsgericht en met humor het beste van te maken, daar draait het om.’
Eefje Perlot - ZZG zorggroep
‘COVID is van grote orde, zorgt voor druk op de gezondheidszorg en heeft invloed op de hele keten. Gaat er op een bepaalde plek iets niet goed, dan vloeit dat door de hele keten. Door een goede ketensamenwerking en afstemming binnen de regio zorgen we ervoor dat de patiënt de juiste zorg op de juiste plek op het juiste moment krijgt. Met elkaar houden we de zorg toegankelijk. Door COVID samen aan te pakken, zorg je ervoor dat de professionals geen last hebben van bureaucratische schotten in de zorg. Zij kunnen vlot en efficiënt hun werk doen.
Door de samenwerking zijn we bij ZZG zorggroep goed op de hoogte van wat er zich afspeelt binnen de keten. We kunnen ons daardoor goed voorbereiden en op de juiste manier aansluiten in de keten. Zo kunnen we met elkaar beter anticiperen en kennis delen. We kunnen steunen op de kracht van de andere ketenpartners. En andersom geldt dat ook. In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld dat we onze capaciteit COVID-bedden flexibel op- en afschalen, afhankelijk van de noodzaak en druk binnen de keten.
ZZG zorggroep is samen met de VVT collega’s een belangrijke schakel in de keten van COVID zorg. Zo hebben we een coronacohort voor V&V en uitstroom COVID-patiënten vanuit ziekenhuis. En we beschikken over een regionaal coronateam wijkverpleging. Ook zijn we voor de regio VVT het aanspreekpunt voor COVID-zaken. Daarnaast zorgen we voor regionale afstemming binnen de VVT ten aanzien van coronazaken.
De samenwerking tussen de organisaties was er al voor COVID. Dat bood voordeel bij het verder uitbouwen van onze samenwerking. De lijnen zijn kort, zowel op tactisch als bestuurlijk niveau. Dit alles vormt een goede basis wanneer de druk hoog wordt. Complexe vraagstukken pakken we samen aan en we geven elkaar daarin de ruimte voor ieders inbreng. We voelen ons samen verantwoordelijk voor het resultaat.’
Saskia Vonk - Sint Maartenskliniek
‘In de eerste COVID-golf heeft de Maartenskliniek een COVID-afdeling geopend. Hier werden patiënten behandeld die wel ziekenhuiszorg nodig hadden, maar waarbij geen IC-indicatie was of zou ontstaan, naar men kon inschatten. De meeste patiënten die bij ons zijn opgenomen kwamen uit het CWZ. De onderlinge samenwerking hierbij was erg prettig en helemaal gericht op het beste voor de patiënt. In de 2e golf heeft de Maartenskliniek bijgedragen aan de COVID-zorg in de regio door de uitleen van personeel naar het Maasziekenhuis Pantein en het Radboudumc. Bij een eventuele 3e golf zal het ROAZ bepalen wat de beste bijdrage is die de Maartenskliniek kan leveren: personeel uitlenen of wederom een Corona afdeling openen.
De gezamenlijke regionale aanpak is belangrijk omdat daarmee de verschillende partijen (3 ziekenhuizen, huisartsen, en VVT) worden verbonden en we samen de best passende zorg voor de patiënt kunnen leveren. De samenwerking werkt heel goed door het (minimaal) wekelijks ketenzorgoverleg dat onder leiding van Monique Royen plaats vindt. Alle betrokken partijen zijn daarin vertegenwoordigd. In dat overleg wordt de actuele stand van zaken open en met respect met elkaar gedeeld en denken we vooruit. Dit overleg gaat helemaal over met elkaar de beste zorg voor de patiënten regelen. De houding van alle deelnemers is zeer constructief. Doordat dit overleg al ruim een jaar zo goed functioneert weten we elkaar, ook tussendoor, heel goed te vinden om eventuele acute zaken die spelen met elkaar te bespreken en op te lossen.’
Mieke Bulten – AZO, ondersteuningsorganisatie ROAZ Acute Zorgregio Oost
‘Acute Zorgregio Oost is de naam van het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) dat een groot deel van Gelderland beslaat. In de acute zorg gaat het om snelheid en samenwerking. Hoe krijgen we de patiënt zo snel mogelijk op de juiste plek? Verschillende organisaties en zorgaanbieders als ziekenhuizen, ambulancediensten, meldkamers, GGZ, huisartsen(posten) en verloskundigen werken binnen het ROAZ samen om dit te bereiken. Ook waar het COVID betreft, werken de ketenpartners van het ROAZ intensief samen om de zorgcontinuïteit zo veel mogelijk te behouden. Dat doen we op verschillende niveaus.
Mijn collega’s en ik ondersteunen het ROAZ in de regionale afstemming en samenwerking. En we coördineren de regionale spreiding van patiënten om de COVID-druk te spreiden over het land en in de regio. Daarnaast verzamelen we data en geven deze aan de regio terug als stuurinformatie. Door samen te werken tussen sectoren en als regio, kunnen we mensen met COVID zo goed mogelijk opvangen en kunnen organisaties en sectoren elkaar ondersteunen. Omdat we afstemmen en kennis en ervaringen uitwisselen tussen subregio’s en over sectoren heen, verbeteren we de samenwerking in de zorgketen. Dit is nodig om een nieuwe COVID-golf ook weer op te kunnen vangen. In de acute zorgketen rond Nijmegen werkt de samenwerking goed omdat organisaties elkaar regelmatig spreken, goed kennen, knelpunten samen oppakken en tussen sectoren zoeken naar manieren om patiënten en cliënten op de juiste plek te helpen.’
Meer informatie over ketenzorg COVID bij Monique Royen via m.royen@cwz.nl
>> Naar het overzicht nieuws voor zorgpartners