Kees Kramers, internist-klinisch farmacoloog in CWZ en hoogleraar medicatieveiligheid bij Radboudumc, kreeg samen met collega Jelle Tichelaar uit Amsterdam op 11 april een ZonMw Parel voor de ontwikkeling van een landelijke farmacotherapeutische eindtoets. Medicatieveiligheid is de afgelopen jaren een steeds belangrijker thema geworden. Lange tijd leerden artsen in hun basisopleiding onvoldoende hoe je geneesmiddelen veilig voorschrijft en het effect ervan monitort. Een landelijke Farmacotherapie Eindtoets bracht daar verandering in.
Bul alleen na behalen toets
Als je geneeskunde studeerde, werd je tot voor enkele jaren geleden nooit apart getoetst op farmacotherapeutische kennis. Wie bij elk tentamen alle farmacotherapievragen oversloeg en de rest goed deed, haalde de bul zonder één punt te scoren op het voorschrijven van geneesmiddelen. Omdat elke arts medicijnen voorschrijft, moet daarop expliciet worden getoetst, vonden Kees Kramers en Jelle Tichelaar (klinisch farmacoloog en universitair hoofddocent aan het Amsterdam UMC). Ze wilden een aparte, verplichte eindtoets in iedere geneeskundeopleiding. Haal je die niet, dan ook geen bul. Die toets werd in 2014 al geïntroduceerd in het Radboudumc en is sinds 2021 landelijk ingevoerd. In bijna alle medische faculteiten is slagen inmiddels een voorwaarde om door te kunnen.
Voortdurende scholing
Studenten doen de toets in het vijfde jaar, dus zodra ze zelf onder supervisie medicijnen gaan voorschrijven. Cees: ‘Nog altijd zakt 29% de eerste keer en heeft 5% zo’n 3 pogingen nodig om te slagen. De lat ligt hoog: van de 60 vragen moeten studenten er 51 goed hebben. Ook daarna is het cruciaal dat afgestudeerde artsen en andere zorgverleners hun kennis en vaardigheden op peil houden. Een stevige, verplichte toets is mooi, maar echte medicatieveiligheid vergt voortdurende scholing én toetsing in de praktijk.’
Invoering eindtoets
Na de nodige voorbereidingen ontwikkelden Kees en Jelle Tichelaar een landelijke farmacotherapeutische eindtoets. De focus ligt op veiligheid, maar ook Goed gebruik van geneesmiddelen vormt daarin een belangrijk onderdeel. Het idee is om de toets met docenten farmacotherapie uit het hele land geschikt te maken voor specifieke beroepspraktijken. Het belang van een goede toetsing van farmacotherapeutische kennis én het succes van de ontwikkeling en implementatie waren aanleiding om het projectteam een ZonMw Parel toe te kennen. Dat gebeurde op 11 april tijdens het jaarlijkse GGG-congres in Den Bosch. In haar motivatie noemt ZonMw de eindtoets ‘een unieke aanpak om medicijnen veiliger voor te schrijven’, waarbij de toets zowel artsen in opleiding als eerder opgeleide artsen bereikt. Er zijn plannen om verder op te schalen naar de medisch-specialistische vervolgopleidingen. En het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde neemt maandelijks toetsvragen op, waarmee ook ervaren artsen hun kennis kunnen toetsen.
Nog meer eerbetoon
Kees werd afgelopen tijd nog vaker in de bloemetjes gezet. Op 12 maart kreeg hij van Radboudumc de Radboud-pluim voor zijn bijzondere verdiensten. En op 5 april kreeg hij het erelidmaatschap uitgereikt van de NVKF&B (Nederlandse Vereniging Klinische Farmacie & biofarmacie).
Foto: Uitreiking van de parel door ZonMw-directeur Véronique Timmerhuis aan Kees Kramers (rechts) en Jelle Tichelaar.
Blijf op de hoogte
Meld u aan voor onze nieuwsbrief.