Meer zelfstandigheid en eigen regie voor patiënten én vermindering van de druk op de zorgmedewerkers. Dat zijn twee positieve effecten als patiënten en hun naasten een grotere rol gaan spelen in de eigen zorg. Door zelf zorghandelingen te verrichten en meer met digitale ondersteuning te werken zoals apps. CWZ opent op 15 mei de nieuwe afdeling Zelfzorg Thuis waar patiënten deze vaardigheden leren.
Mensen willen graag meer zelf doen
‘Patiënten kunnen meer dan ze zelf denken’, merken artsen en verpleegkundigen regelmatig. Dat geldt ook voor eenvoudige verpleegkundige handelingen. Patiënten en hun naasten wíllen ook best een groter aandeel hebben in de eigen zorg, zolang ze weten wat ze moeten doen en zich veilig voelen om deze handelingen uit te voeren. Dit blijkt ook uit onderzoek dat CWZ zelf onder patiënten heeft uitgevoerd en uit de ervaringen in het UMC Maastricht waar ze al langer werken met een vergelijkbare afdeling. Dat is een van de redenen waarom CWZ de nieuwe afdeling Zelfzorg Thuis heeft ingericht. Hier krijgen patiënten en naasten informatie en instructies.
Zorg toegankelijk houden
‘De andere reden is dat we er niet aan ontkomen om de zorg anders in te gaan richten, om aan de vraag te kunnen blijven voldoen’, stelde longarts en medisch manager transmurale zorg Jürgen Hölters tijdens de opening. ‘Het aantal kwetsbare ouderen dat veel zorg nodig heeft, neemt toe en blijft toenemen. We moeten dus anders naar zorg en gezondheid gaan kijken. In het integraal zorgakkoord (IZA) zijn daarover landelijke afspraken gemaakt. In CWZ hebben we samen met zorgpartners in de regio het transformatieplan ‘Een ziekenhuis zonder muren’ gemaakt. Zelfzorg Thuis is daarvan een onderdeel.’
Verpleegkundige handelingen
De afdeling start met het aanleren van verpleegkundige handelingen zoals zelf steunkousen aandoen of zelf injecties zetten onder de huid of in een spier. Ook leren patiënten die een infuus krijgen waarmee ze naar huis kunnen, om zelf de elastomeer bolletjes met medicatie te vervangen. In de loop van de tijd gaan er meer verpleegkundige handelingen bij komen.
Digitale vaardigheden
Digitale middelen spelen een steeds grotere rol in de zorg. Denk aan het inloggen om gegevens uit het eigen dossier in te zien of werken met ondersteunende apps die informatie geven of het ziekte- of herstelproces monitoren. De afdeling Zelfzorg Thuis gaat patiënten centraal instructies geven over het omgaan met deze digitale ondersteuningsmiddelen. Daarnaast gaat de afdeling groepsvoorlichting geven en educatieprogramma’s opzetten voor mensen met een chronische ziekte, waarin zij informatie krijgen en gezondheidsvaardigheden leren.
Anders kijken naar zorg
Willen we patiënten helpen om méér regie te nemen op hun gezondheid, dan betekent dit ook iets voor de zorgverleners zelf. Namelijk dat de zorg moet gaan kijken wat écht hoort bij professionele zorg en daarom alleen door beroepskrachten kan worden uitgevoerd en wat niet. Wat kan de patiënt en zijn sociale netwerk zelf doen? ‘Dat is de omslag die we moeten gaan maken’, zegt Monique Royen, manager bedrijfsvoering en initiatiefnemer van de nieuwe afdeling. ‘Als je verpleegkundig werk ziet als een verzameling taken, dan vallen er inderdaad taken af hierdoor. Maar als je verpleegkundig werk ziet als samen met de patiënt zorgen dat hij weer voor zichzelf kan zorgen, dan past deze benadering perfect hierin.’
Zorgtransformatie
Zelfzorg Thuis is een van de initiatieven van CWZ en partners in de regio om samen de zorg en welzijn anders te gaan inrichten. Zo is ook afgesproken in het integraal zorgakkoord (IZA). Deze zorgtransformatie is nodig omdat er in de toekomst meer vraag naar zorg zal zijn dan we kunnen bieden als we zo doorgaan. Samen gaan we op zoek naar andere en nieuwe oplossingen.