Orthopedie onderzoekt bij verschillende patiëntengroepen of de opname korter kan. Daarbij staat altijd de kwaliteit voor de patiënt voorop. ‘Naar huis gaan moet veilig én goed zijn voor de patiënt.’
Fast track
Vijf jaar geleden ging orthopedie al werken met 'fast track’ bij geplande knie- en heupoperaties. De patiënten werden voortaan opgenomen op de dag van de operatie. Daarmee ging de ligduur bij heupoperaties van vijf naar drie dagen. Afdelingshoofd A22 Ester Detiger: ‘Sinds kort worden mensen zelfs al de eerste of tweede dag ontslagen. Doordat de operatietechnieken veranderd zijn, is gewoon bewegen tegenwoordig veilig. Dit betekent dat mensen minder lang zorg in CWZ nodig hebben. Al voor de operatie wordt de aanmelding bij het herstelhotel of de thuiszorg geregeld.’
Regionaal samenwerken
Voor patiënten met een gebroken heup is er ook al jaren een samenwerking met het herstelhotel en een aantal andere huizen in de regio. Hier kunnen de patiënten vijf dagen na de operatie naartoe. Voor demente ouderen is een reguliere revalidatiekliniek geen oplossing. Zij hebben een combinatie nodig van een verpleeghuis met expertise op psychogeriatrisch gebied en een revalidatieafdeling. Verpleegkundig specialist orthopedie Keetie Kremers: ‘Deze kwetsbare ouderen liggen hier soms wel tien dagen. We voelen ons tekortschieten, omdat we hen niet de zorg kunnen bieden die ze nodig hebben. Daarom zijn we nu in gesprek met de regio, zodat ook deze mensen kunnen herstellen op een geschikte locatie.’
Veilig voor de patiënt
Keetie: ‘Het is wetenschappelijk bewezen dat mensen thuis het beste af zijn. Dus is het goed dat de zorg zich verplaatst naar thuis en naar de eerste lijn, en dat mensen alleen in het ziekenhuis komen als het nodig is.’ Maar altijd staat voorop dat ontslag veilig en goed moet zijn voor de patiënt, benadrukt Ester. ‘Eerder naar huis is fijn, maar als iemand veel pijn heeft wil je hem niet wegsturen. Wanneer een patiënt ontslag niet ziet zitten, gaan we in gesprek. We vragen hoe we het vertrouwen kunnen vergroten. Soms helpt een keertje extra oefenen met de fysiotherapeut of een nachtje langer blijven. Dat kan mensen rust geven. Natuurlijk proberen we ons te houden aan de voorlopige ontslagdatum, maar we durven er ook vanaf te wijken als het beter is voor de patiënt.’
Goede informatie
Keetie: ‘Mensen moeten niet het gevoel krijgen dat ze het thuis maar uit moeten zoeken.’ Een voorwaarde bij een kortere opname is dan ook een goede informatievoorziening. ‘Alleen: er gebeurt in het ziekenhuis ontzettend veel in korte tijd met patiënten. Welke informatie nemen ze dan nog op? Daarom hebben we elke dag een telefonisch spreekuur voor vragen. Ook kunnen patiënten de informatie-app gebruiken. Daarop staan bijvoorbeeld filmpjes van de fysiotherapeut die uitleg geeft. Zo geven we mensen bagage mee om zich thuis te redden’, aldus Keetie. Belangrijk is verder een goede overdracht naar de fysiotherapeuten in de eerste lijn, die een groot stuk begeleiding overnemen van CWZ. Ester: ‘We kijken steeds of we goed bezig zijn. De klantreis, feedback van patiënten en een jaarlijks kwaliteitsproject van hbov-verpleegkundigen helpen daarbij.’
Thuissituatie nabootsen
Voordat de opname bij een ingreep korter wordt, draait orthopedie een proef. Daarin bootst de afdeling in de kliniek de thuissituatie na en kijkt waar problemen optreden. Ester: ‘Bij schouderoperaties hebben mensen ’s nachts veel pijn. Daarom hielden we ze altijd twee dagen hier.’ De oplossing was een betere pijnstilling. Die maakt het mogelijk dat alle schouderoperaties (behalve prothese) sinds kort in dagbehandeling kunnen. Een ander voorbeeld zijn de operaties aan de voorste kruisband. Ook hier kijkt orthopedie of die ingrepen in dagopname kunnen gebeuren. Keetie: ‘Samen met de anesthesiologen hebben we vastgesteld dat een andere verdoving en pijnmedicatie mogelijk moeten zijn. Daardoor zijn patiënten al twee uur na de ingreep mobiel en kunnen ze met goede medicijnen voor de pijn thuis herstellen. Ook de hallux valgus-operaties aan de voet kunnen binnenkort mogelijk verhuizen van de kliniek naar de dagkliniek. Daar loopt nu een wetenschappelijk onderzoek naar de optimale verdoving en pijnstilling voor een snel herstel van mobiliteit.’ Zo onderzoekt orthopedie de mogelijkheden bij alle ingrepen.
Geoliede machine
Een belangrijke succesfactor is het team. Ester: ‘Onze verpleegafdeling loopt als een geoliede machine. Van dokter en verpleegkundig specialist tot verpleegkundige, van secretaresse tot roomservice-medewerker: iedereen benadert de orthopediepatiënt hetzelfde. Niet als ziek, maar als een mens dat zo snel mogelijk zijn eigen leven wil oppakken. We stimuleren hem de eigen regie te pakken: uit bed om te eten en te plassen en zelf pillen innemen. Dan is de stap naar huis wat kleiner.’
CWZ-ambitie doelmatige zorg
Dit is een voorbeeld van onze ambitie om doelmatige zorg te geven. In CWZ is de zorg slim georganiseerd, gericht op een waardevol resultaat dat patiënten echt verder helpt, en gaan we bewust om met middelen om de zorgkosten omlaag te brengen.